Ανακριβής η ανακοίνωση του ΟΠΑΠ για τις παρατάσεις της σύμβασης

Σε σχέση με την ανακοίνωση της ΟΠΑΠ ΑΕ της 14/3/2012 o ευρωβουλευτής και υπεύθυνος του Τομέα Οικονομίας της Δημοκρατικής Συμμαχίας, Θόδωρος Σκυλακάκης, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Η ανακοίνωση της ΟΠΑΠ ΑΕ στην οποία αναφέρεται ότι: «Οι παρατάσεις της σύμβασης του 2007 μεταξύ ΟΠΑΠ Α.Ε. και της Intralot οι οποίες υπογράφηκαν τον Ιούλιο του 2010 και 2011 είναι και σύννομες και χρήσιμες απαντά ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς της Ε.Ε. Μισέλ Μπαρνιέ, στις πέντε (5) διαδοχικές ερωτήσεις που κατέθεσαν ευρωβουλευτές στην Επιτροπή το 2010 και 2011, ισχυριζόμενοι ότι οι συμβάσεις αυτές ήταν αντίθετες προς το κοινοτικό δίκαιο», είναι ανακριβής.

Η Επιτροπή στην απάντησή της[1] δεν ισχυρίζεται πουθενά ότι η παράταση της σύμβασης που έγινε το 2010 είναι «σύννομη». Αντίθετα η Επιτροπή επισημαίνει ότι έθεσε την υπόθεση της σύμβασης του ΟΠΑΠ του 2007 (για την οποία έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις από την ελληνική δικαιοσύνη), στο αρχείο «βασιζόμενη στη δέσμευση των ελληνικών αρχών ότι η ΟΠΑΠ Α.Ε. θα συμμορφωνόταν στο μέλλον με τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης στις προμήθειές της» (σ.σ. η αναφορά σε δέσμευση για μελλοντική συμμόρφωση υπονοεί προφανώς μη συμμόρφωση στο παρελθόν), και ότι «ο φάκελος σχετικά με την απευθείας ανάθεση της σύμβασης από τον ΟΠΑΠ... στην Intralot το 2007 δεν είναι δυνατό να ανοίξει εκ νέου από την Επιτροπή στην παρούσα φάση, δεδομένου ότι η σύμβαση παρήγαγε όλα τα νομικά αποτελέσματά της και έχει λήξει».

Σε ό,τι αφορά τη σύμβαση του 2010 δεν αναφέρεται πουθενά στις απαντήσεις της Επιτροπής ότι πρόκειται περί «σύννομης» συμβάσεως, όπως ανακριβώς αναφέρει ο ΟΠΑΠ, (η μη αναφορά παρατυπιών αφορά ρητά την πληροφόρησή της Επιτροπής για τη διαδικασία του νέου διαγωνισμού και όχι την υφιστάμενη σύμβαση). Το μόνο που σημειώνει η Επιτροπή είναι ότι «από τις διαθέσιμες πληροφορίες, η Επιτροπή αντιλαμβάνεται ότι οι παρατάσεις της σύμβασης του 2007 (η πρώτη εκ των οποίων προβλεπόταν ρητώς στη σύμβαση του 2007) χρησιμεύουν στο να καλυφθεί η χρονική απόσταση και να διασφαλισθεί η συνέχιση λειτουργίας των παιχνιδιών έως την ολοκλήρωση της εν εξελίξει ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών». Δεν λαμβάνει θέση συνεπώς για το αν η σύμβαση είναι νόμιμη ή παράνομη.

Η Επιτροπή αντίθετα σημειώνει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την πλήρη αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ εντός του πρώτου τριμήνου του 2012, η οποία «θα αποκόψει κάθε σχέση ιδιοκτησίας μεταξύ του ελληνικού κράτους και της ΟΠΑΠ Α.Ε.» ενώ δεν έχει ακόμα απαντήσει, όπως έχει δεσμευτεί στις 4/2/2011, για το αν ο ΟΠΑΠ αποτελεί «αναθέτουσα αρχή κατά την έννοια της οδηγίας περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων». Η απάντηση αυτή, η οποία αναμένεται, αποτελεί και την καθοριστική προϋπόθεση για την τελική κρίση της Επιτροπής για το παράνομο της ανάθεσης της σύμβασης του 2010 από πλευράς κοινοτικού δικαίου.

Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η διοίκηση της ΟΠΑΠ ΑΕ αισθάνθηκε την ανάγκη να παραποιήσει την σχετική απάντηση της Επιτροπής, με την οποία οι κοινοτικοί αρμόδιοι επιφυλάσσονται και αποφεύγουν να τοποθετηθούν, αναμένοντας την αποκρατικοποίηση που θα σημάνει ότι δεν θα έχουν πλέον αρμοδιότητα παρέμβασης για μελλοντικές συμβάσεις. Το βέβαιο είναι ότι το σύνολο των ερωτημάτων ουσίας που έχουν τεθεί προς την Επιτροπή (με την εξαίρεση του ύψους των τιμών για τις οποίες η Επιτροπή επικαλείται αναρμοδιότητα[2]) και τη διοίκηση του ΟΠΑΠ, παραμένει για την ώρα αναπάντητο. Τόσο από την Επιτροπή όσο και από την ΟΠΑΠ ΑΕ.

Με την ευκαιρία λοιπόν επαναλαμβάνω τα σχετικά ερωτήματα προσθέτοντας και μερικές νέες πτυχές:

1. Που εδράζεται η παράταση για επιπλέον διάστημα σε σχέση με τη μονοετή δυνατότητα παράτασης που προέβλεπε η σύμβαση του 2007; Γιατί ο ΟΠΑΠ ανακριβώς ανέφερε στην ανακοίνωσή του στις 30 Ιουλίου του 2010 ότι προέβλεψε δικαίωμα μονομερούς παράτασης για ένα ακόμα έτος, ενώ στη σύμβαση του 2010 προβλέπεται δικαίωμα μονομερούς παράτασης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα[3];

2. Με τι κριτήρια ανατέθηκαν απ' ευθείας στην εν λόγω κοινοπραξία, πέραν των υπηρεσιών που κάλυπτε η προηγούμενη σύμβαση:

· 20 000 τηλεοράσεις και 5 000 αποκωδικοποιητές,

· οι υπηρεσίες δημιουργίας τηλεοπτικού σταθμού για τις ανάγκες των πρακτορείων του ΟΠΑΠ,

· η διενέργεια νέων παιχνιδιών (που θα διενεργούνται μέσω ΤΑΧ και Monitor Games), με πρόσθετη αμοιβή 8 % επί του τζίρου.

3. Ποιος από τους λόγους της αρχειοθέτησης της σύμβασης του 2007 που επικαλείται η Επιτροπή (ειδικοί λόγοι ασφάλειας, ολοκλήρωση της σχετικής συμβάσεως), δικαιολογεί την με απ' ευθείας ανάθεση πραγματοποίηση προμηθειών κοινών υλικών όπως οι τηλεοράσεις και οι αποκωδικοποιητές, την υλοποίηση νέων παιχνιδιών σε άλλες πλατφόρμες, τη δημιουργία τηλεοπτικού σταθμού κ.λπ.;

4. Γιατί στη νέα σύμβαση -όπως και στη σύμβαση του 2007- προβλέπεται ένα τεράστιο τίμημα κατ' αποκοπή, με τρόπο τέτοιο ώστε να μην είναι δυνατόν να ελεγχθεί και να εξακριβωθεί το πραγματικό κόστος των επί μέρους προϊόντων και υπηρεσιών; Γιατί δεν υπάρχει αναλυτική αξιολόγηση, κοστολόγηση και καταμερισμός των σχετικών υπηρεσιών και προϊόντων;

5. Με ποια κριτήρια αποφασίστηκε το (πέραν του περιλαμβανόμενου στην κατ' αποκοπή αμοιβή), τίμημα του ποσοστού 8% στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ για τα νέα παιχνίδια; Υπάρχει σχετική μελέτη των υπηρεσιών του ΟΠΑΠ που να ήλθε σε γνώση του Διοικητικού του Συμβουλίου για τους προβλεπόμενους επιμέρους τζίρους, ποσοστά απόδοσης κερδών στους παίκτες, επιπτώσεις στα λειτουργικά κόστη και στα κόστη διάθεσης του ΟΠΑΠ, ποσοστά φορολόγησης, προμήθειες των πρακτόρων και τρίτων κ.λπ., η οποία να δικαιολογεί (σε σχέση και με τις διεθνείς πρακτικές), ότι το 8% είναι εύλογο και όχι υπερβολική και καταχρηστική αμοιβή, η οποία βλάπτει τον ΟΠΑΠ;

6. Γιατί διατηρήθηκαν και στη νέα σύμβαση οι λεόντειες -υπέρ του Ομίλου ΙΝΤΡΑΛΟΤ- ποινικές ρήτρες εχεμύθειας της σύμβασης του 2007, που για κάθε παράβαση τους ο ΟΠΑΠ θα πρέπει «να καταβάλει ... ποινική ρήτρα ύψους πέντε εκατομμυρίων ευρώ» στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ; Γιατί ο ΟΠΑΠ ενέταξε στη σκανδαλώδη αυτή «ρήτρα αδιαφάνειας» και τα παραρτήματα της σύμβασης που περιέχουν τις τεχνικές προδιαγραφές χωρίς γνώση των οποίων είναι αδύνατο να αξιολογηθεί σοβαρά αν το ύψος του τιμήματος είναι υπερβολικό και βλάπτει τον ΟΠΑΠ;